Thủy điện là thuật ngữ đề cấp đến việc điện được tạo ra nhờ thủy năng. Năng lượng điện được tạo ra thông qua việc sử dụng lực hấp dẫn của việc rơi xuống hoặc dòng chảy của nước.
Nó là phương thức được sử dụng rộng rãi để sản xuất ra năng lượng tái tạo, chiếm 16% tổng sản lượng điện toàn cầu. Thủy năng được đưa vào sản xuất tại 150 quốc gia. Châu Á Thái Bình Dương chiếm 32% tổng sản lượng thủy điện toàn cầu (năm 2010) với Trung Quốc là nhà sản xuất thủy điện lớn nhất thế giới. Dưới đây là top 10 trạm thủy điện lớn nhất trên thế giới được liệt kê:
1. Đập Tam Hiệp
Đập Tam Hiệp là trạm thủy điện lớn nhất thế giới xét về mặt công suất lắp đặt (22.500 MW). Đập thủy điện được bắc ngang sông Dương Tử của thị trấn Sandouping, nằm ở quận Yiling, Nghi Xương, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Năm 2014, đập tạo ra 98,8 TWh điện, thiết lập một kỷ lục thế giới mới hơn 0,17 TWh so với kỷ lục trước đây được tạo ra bởi đập Itaipu ở biên giới Brazil / Paraguay vào năm 2013 là 98,63. Nhưng năm 2015, Itaipu lại tiếp tục dẫn đầu trong việc sản xuất trên toàn thế giới với sản lượng là 89,5 TWh.
2. Đập Itaipu
Itaipu là một đập thủy điện trên sông Paraná nằm tại biên giới giữa Brazil và Paraguay. Đây là công trình được vận hành bởi Brazil và Paraguay tại sông Paraná trên phần biên giới giữa hai nước, cách cầu Hữu Nghị 15 km về phía bắc. Năng xuất sản xuất của trạm được thiết kế là 14 GW gồm 20 tổ máy phát điện với công suất mỗi tổ là 700 MW, đập có thiết kế đỉnh trạm cao 118 mét (387 ft). Năm 2013 nhà máy tạo kỷ lục với 98,6 TWh, gần 75% lượng điện được tiêu thụ bởi Paraguay và 17% trong số đó được tiêu thụ bởi Brazil.
3. Đập Xiluodu
Xiluodu là một đập hình cung trên sông Kim Sa, Dương Tử, Trung Quốc. Mục đích chính của đập là tạo ra năng lượng thuỷ điện với công suất lắp đặt là 13.860 MW. Ngoài ra, đập còn được dùng để kiểm soát lũ, kiểm soát bùn và điều tiết nước xả để cải thiện dòng hạ lưu. Được xây dựng trên đập, nhà máy đi vào hoạt động vào năm 2005. Máy phát điện đầu tiên được trang bị vào năm 2013 và máy cuối cùng là vào năm 2014. Nó được vận hành bởi hãng Yangtze Power của Trung Quốc và hiện là trạm thủy điện lớn thứ hai tại quốc gia này, là đập cao thứ 4 trên thế giới.
4. Đập Guri
Đập Guri là đập bê tông trọng lực và là đập đê của bang Bolívar, Venezuela trên sông Caronni. Tên chính thức của nó là Central Hidroeléctrica Simón Bolívar với công suất lắp đặt là 10.200 MW. Nó dài 7.426 mét và cao 162 m, ngăn hồ chứa nước lớn Guri với diện tích bề mặt 4.250 km vuông (1.641 sq mi), đây là hồ nước ngọt lớn nhất tại Venezuela và là hồ nhân tạo lớn thứ 11 trên thế giới.
5. Đập Tucurui
Tucurui là đập bê tông trọng lực trên sông Tocantins nằm tại Tucurui, bang Para, Brazil. Mục đích chính của đập là sản xuất thủy điện và điều hướng. Đây là dự án thủy điện quy mô lớn đầu tiên ở rừng nhiệt đới Amazon của Brazil. Công suất lắp đặt của nhà máy là 8.370 MW với 25 tổ máy phát điện. Giai đoạn xây dựng I bắt đầu vào năm 1975 và kết thúc vào năm 1984, trong khi giai đoạn II bắt đầu vào năm 1998 và kết thúc vào cuối năm 2010.
6. Đập Grand Coulee
Grand Coulee là một đập trọng lực trên sông Columbia tại bang Washington của Hoa Kỳ được xây dựng để sản xuất thuỷ điện và cung cấp nước tưới. Nó được xây dựng từ giữa năm 1933 và 1942, với hai nhà máy điện ban đầu. Nhà máy điện thứ ba được hoàn thành vào năm 1974 để gia tăng năng suất. Đây là đập sản xuất năng lượng điện lớn nhất tại Hoa Kỳ. Công suất lắp đặt của nó là 6.809 MW.
7. Đập Longtan
Longtan là một đập bê tông đầm lăn trọng lực trên Sông Hồng Thủy ở huyện Tian’e, Quảng Tây, Trung Quốc, một nhánh của sông Xi và sông Châu Giang. Con đập cao 216,2 m (709,3 ft) và dài 849 m (2.785 ft), cao nhất trong số những đập kiểu này trên thế giới với công xuất lắp đặt là 6426 MW. Đập có mục đích là sản xuất thủy điện, kiểm soát lũ và điều hướng. Đập gồm 7 đập tràn trên bề mặt, hai cửa thoát phía dưới và một trạm điện ngầm.
8. Đập Sayano-Shushenskaya
Đập Sayano Shushenskaya nằm trên sông Yenisei, gần Sayanogorsk, Khakassia, Nga. Đây là nhà máy điện lớn nhất ở Nga. Nó được thiết kế với công suất 6.400 MW.
9. Đập Krasnoyarsk
Krasnoyarsk là đập bê tông trọng lực cao 124 mét (407 ft) nằm trên sông Yenisey, cách khoảng 30 km (19 dặm) về phía thượng lưu Krasnoyarsk ở Divnogorsk, Nga. Nó được xây dựng từ năm 1956-1972 và cung cấp 6.000 MW điện, chủ yếu sử dụng để cung cấp điện cho nhà máy Kraz (Nhà máy nhôm Krasnoyarsky Aluminievyy Zavod tại Krasnoyarsk ).
10. Trạm phát Robert-Bourassa
Trạm phát Robert-Bourassa (trước đây gọi là La Grande-2) là một nhà máy thủy điện trên sông La Grande, đây là một phần của dự án James Bay Hydro-Québec tại Canada. Trạm có thể tạo ra 5.616 MW với 16 tổ máy phát điện được trang bị dần dần từ giữa năm 1979 đến năm 1981. Sản lượng hàng năm tại vùng phụ cận là 26500 GWh.
